Veel meer windparken nodig dan gepland
Waterstofplannen De kabinetsambities voor waterstof zorgen landelijk voor 30 procent meer vraag naar stroom. In de planning is daar geen rekening mee gehouden.
Hester van Santen
9 augustus 2020 om 22:57
Leestijd 2 minutenDoor productie van waterstof zal de elektriciteitsvraag in 2030 bijna 30 procent hoger zijn dan nu. Bij de planning van nieuwe wind- en zonneparken is hier echter geen rekening mee gehouden.
Foto Arie Kievit/ANP
Nieuwe waterstofplannen van het kabinet leiden tot een zeer sterke groei van het landelijke elektriciteitsverbruik. Dat leidt NRC af uit documentatie van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat (EZK). Gevolg is dat veel meer windparken gebouwd moeten worden dan er tot nog toe gepland zijn.Door productie van waterstof zal de elektriciteitsvraag in 2030 bijna 30 procent hoger zijn dan nu. Bij de planning van nieuwe wind- en zonneparken tot 2030 door het kabinet is hier echter geen rekening mee gehouden. Ook het Planbureau voor de Leefomgeving gaat in zijn meest recente prognose hier niet van uit. Maar nieuwe groene waterstoffabrieken die het kabinet graag gebouwd ziet worden, gebruiken heel veel stroom.
Lees ook de achtergrond bij dit nieuws: Kabinet mikt op waterstof, hoe realistisch is dat?
Martien Visser, lector energie aan de Hanzehogeschool en strateeg bij de Gasunie, zegt dat er „helemaal niet genoeg” aandacht is voor een groeiende behoefte aan stroom voor waterstof, noch voor andere nieuwe toepassingen zoals elektrische industriële installaties. „De samenleving is alleen bezig met verduurzaming van de huidige elektriciteitsvraag.” De elektriciteitssector moet sterk vergroenen om in 2030 de CO2-uitstoot te hebben gehalveerd, zoals het kabinet wil.Het ministerie schrijft dat het voor zijn waterstofplannen veel meer windparken op de Noordzee wil aanleggen. In het klimaatakkoord is voorzien dat tussen 2023 en 2030 de capaciteit van windparken op zee toeneemt van 4,5 naar 11 gigawatt (GW). Daarvoor zijn al gebieden aangewezen. Om de waterstofplannen uit te voeren zal nog eens 6 GW nodig zijn, schat het ministerie.
Energiespecialist Laetitia Ouillet (TU Eindhoven) denkt dat de waterstoffabrieken in de praktijk niet alleen op windstroom zullen draaien. „Ik vrees dat er straks gascentrales aangezet worden om alle nieuwe waterstoffabrieken van stroom te voorzien, en dat de CO2-uitstoot zal toenemen.”
Voor de grootschalige extra uitbreiding van wind op zee zijn nog geen concrete plannen. Begin dit jaar spraken kabinet en andere belanghebbenden af dat elke verdere uitbreiding van windparken boven de 11 GW niet ten koste mag gaan van natuur en visserij in de Noordzee.
Volgens Visser is wind op zee echter de enige logische optie. „We willen geen biomassa meer, windparken op het vasteland lopen tegen grenzen aan, met zonne-energie red je het niet, en kernenergie willen we niet.”
Volgens het ministerie is in 2030 voor de waterstofplannen 32 terawattuur (TWh) aan stroom nodig. Het totale landelijke stroomverbruik lag in 2019 op 113 TWh. Het minsterie publiceerde zijn schattingen al in juni, maar die trokken tot nog toe geen aandacht.
Waterstofgas wordt beschouwd als een kansrijk alternatief voor fossiele brandstoffen. Waterstof wordt nu nog gemaakt van aardgas, maar het kan ook gemaakt worden van water, onder invloed van stroom.
Die ‘elektrolysetechnologie’ is echter zo duur dat die nog niet in zwang is geraakt. Het kabinet wil het komende decennium een strategische positie verwerven in productie en transport van die ‘groene waterstof’, en rekent erop dat de kosten dalen.
Het kabinet hoopt in 2030 3 à 4 GW aan elektrolysefabrieken te realiseren. Daarvoor is volgens het kabinet zeker 5 miljard euro subsidie nodig.
Ouillet vindt dat het kabinet andere prioriteiten zou moeten stellen. „We moeten juist het flexibel gebruik van elektriciteit stimuleren, zoals slimmer elektrisch vervoer.”
Voor de waterstofvisie van het kabinet moeten nog grote technische stappen gezet worden. De grootste groene waterstoffabrieken in aanbouw hebben een omvang van 0,01 GW. Shell wil al in 2023 in de Rotterdamse haven een waterstoffabriek neerzetten van 0,2 GW. Shell won twee weken geleden met Eneco de vergunning voor de bouw van een groot windpark in de Noordzee. Shell wil meer dan een kwart van de stroom van dat park gebruiken voor de waterstoffabriek.
— Lees op www.nrc.nl/nieuws/2020/08/09/veel-meer-windparken-nodig-dan-gepland-a4008349