Interview
Ziekenhuisbestuurder Rob Dillmann: ‘Stel leeftijdsgrenzen in bij versoepelen lockdown’
Versoepeling Bestuursvoorzitter Rob Dillmann van het Isala, een groot ziekenhuis in Zwolle, wil meer ic-bedden om toekomstige oprispingen van het coronavirus op te vangen. Om uit de ‘lockdown’ te komen pleit hij voor leeftijdsgrenzen.
Enzo van Steenbergen
1 mei 2020 om 17:10
Leestijd 4 minutenBij het opheffen van de ‘lockdown’ moet de overheid „risicogestuurd” gaan werken en dus onderscheid gaan maken tussen oudere mensen en jongeren, die minder risico lopen om met het coronavirus besmet te raken. Daarvoor pleit ziekenhuisbestuurder Rob Dillmann van het Isala Ziekenhuis in Zwolle en omstreken.
Mensen die weinig risico lopen en jonger zijn dan zestig jaar moeten volgens Dillmann eerder weer naar het café kunnen, naar de kapper, met het openbaar vervoer, en misschien op termijn zelfs weer naar feestjes en festivals. Voor kwetsbare of oudere mensen geldt dat niet, vindt hij: risicogroepen moeten we blijven beschermen. Dillmann, aan de telefoon: „In dat pleidooi zit natuurlijk een spanning. Elke grens die je trekt is arbitrair. Maar het is tijd om na te denken over een intelligente uitweg uit de lockdown en de maatschappelijke discussie hierover aan te gaan.”
Na de uitbraak van het Covid-19-virus is zijn ziekenhuis in korte tijd veranderd van een ‘gewoon’ groot topklinisch ziekenhuis naar een kliniek die zich vrijwel alleen maar bezighield met de hulp aan patiënten met het coronavirus. Sinds deze week zijn de poliklinieken voor andere patiënten weer voorzichtig geopend. „Terug naar de toekomst”, noemen ze het onderling in Zwolle. Het heeft Dillmann, als leider van het ziekenhuis, aan het denken gezet. Hij gaat ervan uit dat het nieuwe coronavirus zo nu en dan zal „opflakkeren”, omdat het wijdverbreid is en zonder vaccin niet zomaar uitgeroeid zal worden. Dus, zegt hij: „We moeten ermee leren leven.”
Lees ook: waarom het effect van maatregelen moeilijk te meten is, en Mark Rutte dus voorzichtig blijft.
Ziekenhuizen moeten daarom voorbereid zijn om opnieuw veel Covid-19-patiënten op te vangen. Tegelijkertijd moet de samenleving volgens Dillmann weer op gang komen en moet een tweede strenge lockdown wat hem betreft absoluut vermeden worden. „Dat kunnen we ons niet permitteren”, zegt hij. Daarvoor heeft hij te veel „ongewenste bijwerkingen” gezien de afgelopen weken: operaties en onderzoeken van niet-coronapatiënten die werden uitgesteld. Voor bijvoorbeeld kankerpatiënten kan het schadelijk zijn om te laat een scan te ondergaan. Dillmann: „De IC’s en reguliere afdelingen mogen niet opnieuw overvol raken. Maar je kunt ook niet in lockdown blíjven. We moeten nu aan onorthodoxe maatregelen gaan denken.”Hoe kunnen ziekenhuizen zich voorbereiden op een opleving van het virus?
„De capaciteit aan beademde bedden op de intensive cares zou structureel en in een eerdere fase moeten worden uitgebreid. We hebben nu in hoog tempo maximaal 2.400 beademde bedden gecreëerd. Laten we die niet afbouwen nu er minder Covid-patiënten zijn. Laten we juist zorgen dat er altijd extra bedden met beademingsapparatuur zijn, die we meteen kunnen inzetten als dat nodig is. Ik zie het als uiterwaarden van een rivier. Ze zijn er, soms zijn ze hard nodig, en je wilt ze niet pas gaan graven als de rivier overstroomt. En ja, het kost geld, maar het zorgt er wel voor dat ziekenhuizen een nieuwe stroom Covid-19-patiënten zouden aankunnen. De noodgrepen van de afgelopen weken hebben ook hun prijs: zowel voor patiënten zonder corona die niet naar het ziekenhuis kwamen, als voor de maatschappij die stilligt.”Er waren ook grote problemen met beschermingsmiddelen in ziekenhuizen, zoals een gebrek aan mondkapjes.
„Ook daar moeten we ons op voorbereiden. Je ziet dat Nederlandse bedrijven nu inspringen om mondkapjes, schorten, beademingsmachines en desinfectiemiddelen te maken. Het lijkt me wijsheid om de toevoer van dit soort spullen meer in eigen hand te nemen, liefst in Europees verband. Veel medische hulpmiddelen komen uit China. Er is nu een luchtbrug tussen China en Nederland voor de aanvoer van beschermingsmiddelen. Maar als China zou besluiten die luchtbrug te stoppen, dan hebben we meteen een probleem. Laten we dat risico niet nemen en het zelf gaan maken.”U pleit er ook voor om de ‘lockdown’ te versoepelen voor jonge mensen. Waarom?
„Ik vind dat we een stevig maatschappelijk gesprek moeten voeren over een uitweg uit de lockdown. RIVM-directeur Jaap van Dissel zei deze week ook: we hebben nieuwe gedachten nodig over de toekomst. Mensen die ouder zijn dan zestig komen veel vaker in het ziekenhuis en nog vaker op de IC als ze een Covid-besmetting oplopen, net als mensen met een verminderde weerstand. Onder de bijna 4.800 mensen die, zover we weten, overleden aan het virus waren er iets meer dan 130 jonger dan zestig. Dat geeft aan dat de groep ouderen veel meer risico loopt. Ik vind het dan logisch dat je aan leeftijdsspecifieke maatregelen denkt als je de lockdown gaat versoepelen. Als we een vaccin hadden, zouden we ook alleen de risicogroep vaccineren, net als bij griep.”Lees ook: de vijf wegen naar een vaccin zijn allemaal moeilijk begaanbaar.
Hoe zou dat in de praktijk moeten werken?
„Ik kan me voorstellen dat mensen die jonger zijn dan zestig jaar en niet tot een risicogroep behoren bijvoorbeeld eerder toestemming krijgen om met het openbaar vervoer te gaan. Of dat ze weer naar de kapper mogen, of het café. Of dat je zegt: ouderen mogen alleen in daluren met de trein. Ik ben zelf ook ouder dan zestig jaar. Ik zou het kunnen accepteren als mijn kinderen op een gegeven moment weer naar muziekfestival Lowlands mogen en ik niet. Ik moet mezelf nu eenmaal voorhouden dat ik in een risicogroep val.”Dat is een lastige boodschap: sommige mensen mogen dan meer dan anderen.
„Dat is zo. Maar er komt ook eigen verantwoordelijkheid bij kijken. Mensen die meer risico lopen, moeten echt begrijpen dat ze zichzelf niet in een situatie moeten brengen waarin ze besmet kunnen raken totdat er een vaccin is. Het is een heel akelige infectie. Mensen die meer risico lopen kunnen ook denken: het is goed als onze kinderen hun leven weer kunnen oppakken en dat de samenleving weer draaiend gehouden kan worden.”
— Lees op www.nrc.nl/nieuws/2020/05/01/ziekenhuisbestuurder-rob-dillmann-stel-leeftijdsgrenzen-in-bij-versoepelen-lockdown-a3998488